P van Peremptoir

Peremptoir. Peremptoir stellen. Het aankondigen van een uiterste termijn door een advocaat van A of de rechter voor indiening van bijvoorbeeld een conclusie door de advocaat van B.

Pleidooi. Pleitrede door een advocaat. Een belangrijke kans om de rechter te overtuigen van het gelijk van de cliënt. Mondelinge toelichting van het standpunt van de cliënt.

Proceskosten. Kosten van de procedure De noodzakelijke gerechtskosten, griffierechten, kosten van getuigen en deskundigen enz. De verliezende partij wordt doorgaans veroordeeld tot betaling van de proceskosten van de tegenpartij.

Proces-verbaal.

  1. Bekeuring. Akte van een opsporingsambtenaar betreffende de vaststelling van een overtreding.
  2. Ambtelijk verslag van een zitting, opgemaakt en ondertekend door de griffier en ter vaststelling mede ondertekend door een van de rechters.

Procureur. Vertegenwoordiger van een procespartij in civielrechtelijke zaken die bevoegd is om de eigenlijke proceshandelingen te verrichten, dit betreft met name het ondertekenen en indienen van conclusies. Een advocaat is meestal tevens procureur binnen het arrondissement waarin hij zijn praktijk uitoefent. Als iemand met een advocaat in Assen wordt gedagvaard voor de Rechtbank in Groningen, loopt alle correspondentie met de Rechtbank Groningen via een procureur in Groningen.

Pro Deo. Gratis.

Publiekrecht. Het recht dat de betrekkingen tussen de burgers en de overheid regelt.

Parket – Het kantoor van het openbaar ministerie in de hoofdplaats van een rechtbank (arrondissementsparket) of van een gerechtshof (ressortsparket). Op de arrondissementsparketten werken de officieren van justitie en ondersteunend personeel onder leiding van een hoofdofficier van justitie. Op de ressortsparketten werken de advocaten-generaal en parketmedewerkers onder leiding van een hoofdadvocaat-generaal. Daarnaast is er in Rotterdam een landelijk parket met aan het hoofd een officier van justitie. Het parket bij de Hoge Raad der Nederlanden onder leiding van de Procureur-Generaal bij de Hoge Raad maakt geen deel uit van het openbaar ministerie.

Passant – Een veroordeelde die na het uitzitten van zijn straf moet wachten op een plek in een TBS-kliniek. Deze wachttijd wordt doorgebracht in het huis van bewaring. De passant kan hiervoor een schadevergoeding eisen.

Penitentiaire inrichting – Gevangenis of huis van bewaring.

Peremptoire termijn – Laatste termijn in een procedure waarna geen uitstel meer wordt verleend.

Persisteren – Volharden bij een eis of stelling; de eis onveranderd handhaven ondanks hetgeen de tegenpartij aanvoert.

Piketdienst – Regeling dat elke verdachte, vreemdeling of psychiatrische patiënt die in bewaring wordt gesteld op het politiebureau of in een psychiatrisch ziekenhuis automatisch wordt bezocht door een advocaat om zijn of haar rechten te bespreken.

Plaatsopneming – Een bezichtiging door de rechter op de plaats waar de oorzaak van het geschil zichtbaar is of het geschil zich afspeelt. In een civiele procedure wordt dit ‘descente’ genoemd, in hetstrafproces ‘schouw’.

Pleidooi – Mondelinge toelichting op het in het geding ingenomen standpunt.

“Pluk-ze” – Populaire benaming voor de maatregel die inhoudt dat tijdens of na een strafproces het financiële voordeel wordt afgenomen dat men heeft verkregen door het plegen van een strafbaar feit.

Politierechter – Alleensprekende rechter van de rechtbank in strafzaken die niet zo ingewikkeld zijn en waarin niet meer dan één jaar gevangenisstraf wordt geëist.

Preparatoir vonnis Tussenvonnis waarbij de rechter partijen vraagt om stukken over te leggen.

President – De voorzitter van een rechtbank, een gerechtshof en van de Hoge Raad heet president. Ook de rechter die een zitting van een rechtbank of hof voorzit, wordt president of voorzitter genoemd.

Preventieve hechtenis – Verzamelnaam voor de begrippen bewaring, gevangenhouding en gevangenneming.

Primair – Eerste vordering / tenlastelegging of verzoek. Met een primaire vordering wordt aangegeven welke vordering de belangrijkste is in een reeks. Zie ook Subsidiair.

Principaal beroep – Het eerst ingestelde hoger beroep in tegenstelling tot het incidenteel beroep.

Proceskostenveroordeling – Bedrag dat de verliezende partij moet betalen aan de winnende partij als compensatie voor de kosten die gemaakt zijn voor een advocaat en griffierechten. Als er niet echt sprake is van winnen of verliezen (zoals in het personen- en familierecht) worden de kosten gecompenseerd. Dat betekent dat ieder zijn eigen kosten draagt.

Proces-verbaal – 1. Schriftelijk verslag van hetgeen op rechtszittingen aan de orde is gekomen.
2. Officieel schriftelijk verslag van politieambtenaren met feiten die ze hebben waargenomen en met een verklaring die ze hebben opgetekend uit de mond van een verdachte of getuige;

ProcureurAdvocaat die een collega inschakelt als een rechtszaak niet in zijn eigen arrondissementwordt gehouden. De taak van een procureur is ervoor te zorgen dat alle noodzakelijke processtukken bij de rechtbank en de advocaat terechtkomen. De advocaat blijft verantwoordelijk voor de rechtszaak en voert ook het woord. Een procureur mag alleen stukken inleveren bij de rechtbank waar hij staat ingeschreven. Bij een civiele procedure bij de rechtbank, het gerechtshof en de Hoge Raad is procureurstelling verplicht. Het is de bedoeling dat het procuraat op termijn wordt afgeschaft.

Procureur-generaal (PG) – Lid van het College van Procureurs-Generaal, de landelijke leiding van hetOM.

Procureur-generaal (PG) bij de Hoge Raad – Hoofd van het parket bij de Hoge Raad. Bij de Hoge Raad vervult het parket een andere rol dan bij de rechtbank en het gerechtshof. Leden van het parket eisen hier geen straf, maar adviseren de Hoge Raad over de uitspraak in civiele zaken, strafzaken en belastingzaken.

Pro-Deoadvocaat – Vroeger kreeg de minder draagkrachtige burger een gratis (pro Deo) advocaat. Tegenwoordig betaalt een rechtzoekende in civiele en bestuursrechtelijke zaken een van het inkomen afhankelijke eigen bijdrage voor de advocaat. Alleen in strafzaken, als een verdachte in voorarrest zit, krijgt hij nog (automatisch) een pro-Deoadvocaat toegewezen. In de rechtszaal wordt gesproken over een ’toegevoegd advocaat’.

Proeftijd – De rechter kan iemand tot een voorwaardelijke straf veroordelen. De straf wordt dan niet uitgevoerd, mits de verdachte zich gedurende een bepaalde periode, de proeftijd, aan een aantal afspraken houdt en niet opnieuw in de fout gaat. Deze voorwaarden zijn door de rechter in zijn vonnis opgelegd.

Pro-formazitting – Zitting waarop een zaak niet inhoudelijk wordt behandeld. Een pro-formazitting is nodig als een zaak binnen een bepaalde termijn op een zitting moet zijn geweest, maar het nog te vroeg is om deze inhoudelijk te behandelen.

PROMIS – Vanaf 2006 worden de vonnissen en arresten van de rechtbanken en gerechtshoven in toenemende mate voorzien van uitgebreide bewijs-, strafmaat- en maatregelmotiveringen. Dit gebeurt in het kader van het Project Motiveringsverbetering in Strafvonnissen (PROMIS). Vanaf 2007 wordt dit project uitgebreid naar alle rechtbanken en gerechtshoven, die geleidelijk aan volledig zullen overgaan naar deze vorm van motivering. De vonnissen en arresten die op deze verbeterde wijze zijn gemotiveerd zijn op Rechtspraak.nl te vinden door de zoekterm PROMIS in te voeren.

Prorogatie – De mogelijkheid om in het civiel procesrecht met de tegenpartij overeen te komen dat een geschil direct zal worden voorgelegd aan een hogere rechter.